Chế độ tỷ giá hối đoái cố định là chế độ tỷ giá hối đoái trong đó tỷ giá hối đoái giữa đồng nội tệ và đồng ngoại tệ được xác định và duy trì ở mức cố định bởi chính phủ hoặc ngân hàng trung ương.
Trong chế độ tỷ giá hối đoái cố định, tỷ giá hối đoái giữa đồng nội tệ và đồng ngoại tệ sẽ không thay đổi trong một khoảng thời gian nhất định. Tất cả các giao dịch mua bán ngoại tệ đều phải được thực hiện theo tỷ giá hối đoái cố định được xác định bởi chính phủ hoặc ngân hàng trung ương.
Chế độ tỷ giá hối đoái cố định có hai loại
- Chế độ tỷ giá hối đoái cố định hoàn hảo: Trong chế độ này, tỷ giá hối đoái giữa đồng nội tệ và đồng ngoại tệ được cố định ở mức cố định và không thay đổi.
- Chế độ tỷ giá hối đoái cố định mềm dẻo: Trong chế độ này, tỷ giá hối đoái giữa đồng nội tệ và đồng ngoại tệ được cố định ở mức cố định trong một biên độ nhất định. Nếu tỷ giá hối đoái vượt ra khỏi biên độ này, chính phủ hoặc ngân hàng trung ương sẽ can thiệp vào thị trường ngoại hối để duy trì tỷ giá hối đoái ở mức cố định.
Chế độ tỷ giá hối đoái cố định có một số ưu điểm, bao gồm:
- Tạo ra sự ổn định cho nền kinh tế: Chế độ tỷ giá hối đoái cố định giúp tạo ra sự ổn định cho nền kinh tế bằng cách giảm thiểu sự biến động của tỷ giá hối đoái. Điều này có thể giúp giảm thiểu rủi ro cho các doanh nghiệp và nhà đầu tư.
- Thúc đẩy thương mại quốc tế: Chế độ tỷ giá hối đoái cố định có thể giúp thúc đẩy thương mại quốc tế bằng cách giảm thiểu chi phí giao dịch.
Tuy nhiên, chế độ tỷ giá hối đoái cố định cũng có một số nhược điểm, bao gồm:
- Yêu cầu có nguồn dự trữ ngoại hối lớn: Chế độ tỷ giá hối đoái cố định yêu cầu có nguồn dự trữ ngoại hối lớn để có thể can thiệp vào thị trường ngoại hối để duy trì tỷ giá hối đoái ở mức cố định.
- Giới hạn khả năng điều chỉnh chính sách tiền tệ: Chế độ tỷ giá hối đoái cố định có thể hạn chế khả năng điều chỉnh chính sách tiền tệ của chính phủ.
- Dễ bị tấn công đầu cơ: Chế độ tỷ giá hối đoái cố định có thể dễ bị tấn công đầu cơ, dẫn đến việc phá giá đồng nội tệ.
Hiện nay, các nước trên thế giới thường áp dụng chế độ tỷ giá hối đoái thả nổi. Chế độ tỷ giá hối đoái thả nổi cho phép tỷ giá hối đoái được xác định bởi thị trường, giúp các nước có thể linh hoạt điều chỉnh chính sách tiền tệ để đáp ứng với các biến động kinh tế.
Câu hỏi thường gặp
Chế độ tỷ giá hối đoái cố định được áp dụng thế nào?
Các nước áp dụng chế độ tỷ giá hối đoái cố định, tỷ giá hối đoái được xác định bởi cơ quan chức năng. Quá trình xác định tỷ giá được thực hiện bởi ngân hàng trung ương, ủy ban chính sách tiền tệ trực thuộc ngân hàng trung ương hoặc chính phủ. Sau khi quyết định áp dụng chế độ tỷ giá hối đoái cố định, cơ quan chức năng sẽ công bố danh sách giá tỷ giá hối đoái. Danh sách này có thể được cập nhật định kỳ bởi cơ quan chức năng hoặc giữ nguyên hoàn toàn. Ngân hàng trung ương cần có dự trữ ngoại hối mạnh để duy trì chế độ tỷ giá hối đoái cố định.
Các đặc điểm của chế độ tỷ giá hối đoái cố định là gì?
Trong chế độ tỷ giá hối đoái cố định, tỷ giá hối đoái được xác định bởi quyết định của cơ quan chức năng chứ không phải bởi cung và cầu trên thị trường. Điều này dẫn đến việc tỷ giá hối đoái ổn định và tất cả các giao dịch thương mại được thực hiện theo các mức giá này.
Các ưu điểm của chế độ tỷ giá hối đoái cố định là gì?
Chế độ tỷ giá hối đoái cố định giúp giảm thiểu sự biến động của tỷ giá hối đoái, từ đó giảm thiểu rủi ro cho doanh nghiệp và nhà đầu tư. Nó cũng có thể thúc đẩy thương mại quốc tế bằng cách giảm chi phí giao dịch.
Các nhược điểm của chế độ tỷ giá hối đoái cố định là gì?
Chế độ tỷ giá hối đoái cố định đòi hỏi có nguồn dự trữ ngoại hối lớn để có thể can thiệp vào thị trường ngoại hối để duy trì tỷ giá hối đoái ở mức cố định. Nó cũng có thể hạn chế khả năng điều chỉnh chính sách tiền tệ của chính phủ. Ngoài ra, nó cũng dễ bị tấn công đầu cơ, dẫn đến việc phá giá đồng nội tệ.
Chế độ tỷ giá hối đoái cố định được áp dụng ở những quốc gia nào?
Chế độ tỷ giá hối đoái cố định được áp dụng ở một số quốc gia, bao gồm:
- Các quốc gia thành viên Liên minh châu Âu
- Trung Quốc
- Hồng Kông
- Bosnia và Hercegovina
- Bulgaria
Chế độ tỷ giá hối đoái cố định có được áp dụng ở Thổ Nhĩ Kỳ không?
Thổ Nhĩ Kỳ đã áp dụng chế độ tỷ giá hối đoái cố định cho đến những năm 1980. Trong thời gian áp dụng chế độ tỷ giá hối đoái cố định, giá trị của đồng lira Thổ Nhĩ Kỳ được xác định và duy trì ở mức cố định bởi Ngân hàng Trung ương Thổ Nhĩ Kỳ (TCMB). Vào cuối những năm 1970, các cuộc khủng hoảng kinh tế đã tác động xấu đến thị trường và buộc Thổ Nhĩ Kỳ phải loại bỏ chế độ tỷ giá hối đoái cố định trong vòng 10 năm.
Khi nào Thổ Nhĩ Kỳ áp dụng chế độ tỷ giá hối đoái cố định?
Từ những năm đầu thành lập Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ (1923) cho đến những năm 1980, Thổ Nhĩ Kỳ đã áp dụng chế độ tỷ giá hối đoái cố định. Để hoàn toàn loại bỏ chế độ tỷ giá hối đoái cố định, Thổ Nhĩ Kỳ đã thực hiện một chương trình kiềm chế lạm phát vào năm 2000. Kể từ tháng 2 năm 2001, Thổ Nhĩ Kỳ đã chuyển sang chế độ tỷ giá hối đoái thả nổi.
Tính biến động của tỷ giá hối đoái ảnh hưởng đến chế độ tỷ giá hối đoái cố định như thế nào?
Dù tỷ giá hối đoái có biến động như thế nào, chế độ tỷ giá hối đoái cố định cũng không bị ảnh hưởng trực tiếp. Tuy nhiên, tùy thuộc vào hình thức biến động của tỷ giá hối đoái, cơ quan chức năng có thể quyết định cập nhật giá của tỷ giá hối đoái liên quan. Trong trường hợp này, biến động của tỷ giá hối đoái chỉ ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái thông qua cơ quan chức năng. Để ngăn chặn sự mất giá của đồng lira Thổ Nhĩ Kỳ, chính phủ